วันนี้ผมเห็นแม่หิ้วถุงอะไรบางอย่างเดินผ่านมา ก็เหลือบมองดูหน่อยเห็นแกเดินตรงไปที่ครัวไม่ต้องบอกก็รู้ว่าต้องเป็นเมนูพิเศษอะไรบางอย่าง มันคือ ตำแตง หรือเรียกง่ายๆว่าส้มตำที่ใส่แตงกวาแทนมะละกอนั่นเอง ซึ่งจัดได้ว่าเป็นอาหารจานหลักจานโปรดของหลายๆท่านทั่วบ้านทั่วเมืองทุกตรอกซอกซอย แซ่บกันขนาดแซ่บกันอื้หลีอี้หลอ (ภาษาอิสานแปลว่าอร่อยมากๆ) แล้วทำไมไม่ใช้มะละกอหล่ะคำตอบก็คือคนเราชอบไม่เหมือนกันบางคนบอกมะละกออร่อยกว่า, บางคนบอกแตงกวาอร่อยกว่า, ตำถั่วฝักยาวอร่อยที่สุด เอาเป็นว่าอร่อยพอๆกันแต่ที่มันน่าสนใจก็คือวัตถุดิบที่ใช้เป็นองค์ประกอบในการตำส้มตำนะซิครับมันแปลกลองนึกกันคร่าวๆดูว่ามีอะไรบ้าง แปลกยังไงหรือ?
หากท่านที่ชอบทานส้มตำเป็นชีวิตจิตใจเรียกได้ว่าเกือบทุกมื้อเคยลองคิดดูไหม๊ครับว่าอาหารจานโปรดจานนี้ที่ว่าสุดยอดแห่งสยาม หากเรานำเอาวัตถุดิบมาแต่ละตัวเราสามารถทานมันเปล่าๆได้หรือไม่ เช่น ทานน้ำปลาเล่นๆ, ทานปลาร้าเล่นๆ, ทานมะนาวเล่นๆ, ทานพริกเล่นๆ โอ่แค่คิดก็ไม่ไหวแล้ว
แต่เชื่อหรือไม่ว่าไอ้เจ้าสิ่งเหล่านี้ที่เราไม่เคยคิดจะทานมันเดี่ยวๆได้ แต่พอเค้าลงไปรวมกันในครกด้วยอัตราส่วนที่เหมาะสมและประกอบกับแม่ครัวฝีมือดี มันกลายเป็นเมนูอาหารชั้นยอดไปในบัดดล ขอยกตัวอย่างอาหารอีกซักอย่างคือ ต้มยำกุ้ง ที่มีชื่อเสียงติดอันดับต้นๆของโลกก็เช่นกันย้อนไปดูวัตถุดิบซิครับแต่ละอย่างถ้าหากเคยทำกับข้าวย่อมรู้ดีว่ารสชาติมันนี้ทานเปล่าๆก็ไม่ได้เลย แต่เมื่อพลันกลายเป็นต้มยำเท่านั้นแหละสุดยอดอาหารอันดับหนึ่งของไทยก็เผยความหอมพร้อมกับรสชาติอันเอกอุจนทำให้หลายคนหลงใหลแม้แต่ฝรั่งมังค่า
ลองตั้งข้อสังเกตดูว่าไม่ว่าจะเป็นต้มยำหรือส้มตำหากขาดวัตถุดิบตัวใดตัวหนึ่งไปรสชาติอาจจะไม่ครบหรือไม่อร่อยเท่าไหร่ แต่หากว่าขาดวัตถุดิบหลักบางตัวไปอาหารจานนั้นจะเกิดขึ้นไม่ได้เลย ดังนั้นเราอาจต้องเปิดใจให้กว้างว่าแต่ละสิ่งอย่างย่อมเหมาะสมกับสิ่งหนึ่งไม่พอดีกับสิ่งหนึ่งเราต้องค่อยๆมองมันอย่างแยกแยะ ผมนึกเปรียบเทียบระหว่างการพัฒนากาแฟของมิสเตอร์ลีดมกับผมพูดคุยกันเรื่องกลิ่นรสของกาแฟ เราต้องการเลือกกาแฟตามคาร์แรคเตอร์จากนั้นก็หาสัดส่วน profile ต่างๆประกอบกันเข้าว่าจะได้อย่างที่เราต้องการหรือไม่ ซึ่งบ่อยครั้งที่เรามักไม่ได้อย่างที่เราต้องการอันเนื่องจากกาแฟบางตัวขาดส่วนนี้ส่วนนั้นไป ทำให้ไม่ได้กลิ่นรสตามต้องการหรือเกิดจากเราเองที่ยังมองไม่ครบในทุกๆมิติ เช่นหากเราได้บางอย่างเราก็สูญเสียบางอย่างไปหรือแม้กระทั้งกาแฟก็เช่นกันบางตัวเหมาะกับเอสเพรสโซ่, อเมริกาโน, บางตัวเหมาะกับลาเต้ ซึ่งทำให้เรื่องอาหารและเครื่องดื่มกลายเป็นเรื่องซับซ้อนและหลากหลายมากวันหลังจะเล่าให้ฟังวันนี้พอก่อน
“เหนื่อยและมึนกาแฟ”